Monogamie betekent dat je een relatie aangaat met slechts één partner. Doorgaans wordt dit geambieerd als men een relatie aangaat en traditioneel bestaat een relatie uit twee mensen die elkaar trouw beloven en andere intieme relaties afhouden.
In een wereld die continue aan het veranderen is, ligt ook de grondslag van monogamie onder het vergrootglas. Velen vragen zich af of monogamie werkelijk bestaat en of de mens van nature in staat is om trouw te zijn aan een enkele partner.
Het idee dat de mens eerder gericht zou zijn op het hebben van meerdere partners tegelijkertijd zou in deze discussie een oorsprong hebben in de oerdrang om je met anderen te verbinden. Een enkele partner kan in dit licht nooit tegemoetkomen aan het vervullen van uiteenlopende verlangens of behoeften die je hebt. En zou monogamie dan eerlijk zijn om van jezelf of je partner te verlangen?
Inhoud
De kern van monogamie
Monogamie staat aan de kern van langdurige relaties of blijvende huwelijken. Het geeft blijk van een diepgaande liefde tussen twee personen, die een heel leven lang bij elkaar blijven en geen intieme relaties onderhouden met anderen dan elkaar. In een monogame relatie stap je in een verbintenis waarbij je elkaar trouw, eerlijkheid en steun belooft tot de dood je scheidt, of zolang de relatie standhoudt. Je aandacht is gericht op de ander, waarbij je de behoefte of interesse om met een nieuwe persoon intiem te zijn, negeert of afwerpt.
Je deelt samen een leven en bouwt dit gezamenlijk op, in dusdanige wijze dat beiden zich hierin vervuld voelen. Hierin zul je bereid moeten zijn om concessies te doen om beide levenspaden samen te voegen. Een bewuste keuze om nader tot elkaar te komen en te bouwen aan een toekomst met gedeelde interesses en perspectieven.
Ideaalbeeld van monogamie
Veel mensen verlangen het totaalplaatje van huisje, boompje, beestje en willen graag hun leven delen met een wederhelft. In eerdere generaties was het daarbij heel gewoon dat je op jonge leeftijd hierin een keuze maakt en alle stadia van het leven met eenzelfde persoon deelt. Nog steeds wordt dit ideaalbeeld bewonderd en geprezen. Echter leven we in een maatschappij waarin het gros aan huwelijken eindigt in een echtscheiding en velen het niet eens meer voor mogelijk houden om met slechts één persoon fysieke intiem te zijn voor de rest van hun leven.
Datingsites als Victoria Milan of Second Love dragen vervolgens nog een steentje bij aan het verval van monogamie en eeuwige trouw, door met advertenties vreemdgaan of het verkiezen van een tweede liefde naast het huwelijk te promoten. Een behoefte waar blijkbaar behoefte aan is en wederom monogamie tot punt van discussie maakt.
Bestaat monogamie nog?
Veel romantische novellen of films verheerlijken het idee van monogamie, waarbij de hoofdpersoon een liefdevolle en hechte verbinding ambieert met een betrouwbare en oprechte wederhelft. Uiteindelijk is een monogame, toegewijde relatie de hoofdprijs die verkregen wordt, na een zoektocht vol twijfels, teleurstellingen en overwinningen. Nog steeds ligt dit ten grondslag van wat als ideaal einddoel wordt beschouwd en waar het behalen van succes in het leven op wordt getoetst.
Toch lijkt het steeds moeilijker te worden om werkelijk die ene speciale persoon te vinden, waar je de rest van je leven aan gebonden wilt zijn. Ook statistisch gezien lijkt monogamie zijn langste tijd gehad te hebben, afgaande op het afnemen van het aantal huwelijken waarbij eeuwige trouw wordt beloofd. Daarnaast neemt het aantal scheidingen enkel toe, waaruit blijkt dat het daadwerkelijk verbonden voelen met één enkel persoon geen lang leven is geschonken.
Uiterlijke monogamie aan de voorkant
Ondanks dat voor veel mensen monogamie nog het uitgangspunt is, zijn er ook vele anderen voor wie het idee om voor altijd aan één persoon gebonden te zijn, paniekaanvallen opleveren. De mening is dan doorgaans dat alle behoeften niet door één enkele persoon kunnen worden vervuld en dat liefde te divers is om dit enkel aan je partner te geven of vanuit een wederhelft te ontvangen. Als je behoeftes vervuld wilt krijgen en geen concessies wilt maken, dan kan monogamie simpelweg niet voor je werken. Voor anderen is monogamie een vlucht, om maar niet alleen te eindigen.
Door je aan iemand te verbinden, ben je verzekerd van gezelschap, support en een uiterlijk vertoon van verbondenheid. Je hoort ergens bij en vindt daarin je veilige haven. Zelfs als een huwelijk of relatie dan niet heilzaam blijkt te zijn, wordt hieraan vastgeklampt om niet als eenzame single uit het leven te worden vermeden. Affaires, vreemdgaan of ontkennen ongelukkig te zijn binnen de monogame relatie zijn dan gevolgen die bij velen heimelijk spelen.
Verveling door altijd hetzelfde
Net als met alles wat eentonig is, kan een monogame relatie ook op den duur verveling opleveren. Waar de seksuele aantrekking in het begin van elke relatie hoogtij viert en je doet geloven dat je voor elkaar bestemd bent, kan dit na verloop der tijd afnemen. In een langdurige monogame relatie kan seksuele verveling optreden als er niets meer te ontdekken valt. Je kent de behoefte van de ander en intimiteit wordt steeds meer een routinehandeling.
Dit is het schrikbeeld van velen als wordt gevraagd naar ideeën over monogamie in een relatie. In een relatie is seksuele intimiteit echter niet het enige of zelfs belangrijkste aspect. Vaak is het een combinatie van genegenheid, support en een verbonden voelen met de ander wat ervoor zorgt dat je met één speciaal iemand een relatie hebt. Het is de kunst om telkens weer elkaar te ontmoeten in de ontwikkeling die beide partners doormaken om de monogame relatie levendig, hecht en stimulerend te houden.
Van nature monogaam of polygaam?
In een tijd waar in het huwelijk niet meer vanzelfsprekend is, betwijfelen velen of de mens van nature wel monogaam is. Een vaak overwogen alternatief is samenwonen, waarbij je zelf de strekking van je relatie bepaalt. Vaak hebben partners andere ideeën over wat monogamie inhoudt en hoe dit wordt beoefend. Het is niet langer meer een vanzelfsprekendheid dat je emotionele of fysieke trouw belooft, wanneer je een relatie aangaat. De richtlijnen dienen hierover beter besproken te worden, zodat beide partners weten wat ze kunnen verwachten. Ondanks dat de mens vanuit cultuurinvloeden geneigd is het ideaalbeeld van monogamie te hanteren, kan dit principe in twijfel worden getrokken.
In 1879 beschreef Charles Darwin in ‘The Origin of Species’ reeds dat polygamie eerder één van de belangrijkste voorwaarden geldt voor een gunstige evolutie van een soort. Dit indiceert dat de mens van nature niet monogaam kan zijn, maar over eerder polygame neigingen beschikt.
Hier lees je ook een blog van ons over polygamie, en wat zo’n relatie inhoudt.
Vreemdgaan behoudt monogamie
In theorie zal de mens mogelijk eerder polygaam zijn dan monogaam. Voor het voortbestaan van een soort, is seksuele intimiteit nodig met meerdere partners. In het dierenrijk is dit veelvuldig te herkennen, waardoor polygamie eveneens waarschijnlijk in oorsprong een natuurlijker gedrag is voor de mens. Dit verklaart de behoefte van vele mensen binnen een monogame relatie om, ondanks wel of niet specifiek uitgesproken beloften van trouw, vreemd te gaan. Als je partner vreemdgaat, wil dit niet altijd zeggen dat er geen liefde meer is voor jou. Echter is er een persoonlijke behoefte die vervuld wil worden, wat via vreemdgaan kan worden ingelost. Vreemdgaan kan, in zeker opzicht, zelfs bijdragen aan het behoudt van monogamie. Het plaatje van een monogame relatie blijft intact, echter worden polygamie behoeften vervuld door het vreemdgaan, waarbij dit niet hoeft af te doen aan werkelijke verbondenheid tot de partner met wie je een relatie hebt.
Monogamie en trouw zijn aan elkaar
In de hedendaagse maatschappij betekent monogamie dat je een relatie aangaat vanuit liefde voor je partner. Hierbij kun je er niet langer vanzelfsprekend vanuit gaan dat daarbij ook direct seksuele trouw wordt toegezegd. Dit kan voor veel onduidelijkheden zorgen als jij en je partner verschillende ideeën hebben over wat monogamie werkelijk inhoudt. De ander kan alsnog sterk geloven dat de mens van nature eerder polygaam is, maar wel kiezen voor een monogame relatie met jou. Op den duur kan dan een behoefte om buitenshuis een vervulling van behoeften te vinden, opspelen.
Het is belangrijk om dit voorafgaand aan de relatie met elkaar te bespreken, zodat je geen misopvattingen over de trouw en toewijding van je partner oploopt. Wat is wel acceptabel en wat niet: is het omgaan met vrouwelijke vrienden al een stap te ver voor jou? Of trek je de lijn als je partner een ander zoent of knuffelt? In een tijd waarin monogamie in twijfel wordt gesteld, is het geen overbodig luxe om wederzijdse denkwijzen hierover te bespreken.
Kiezen voor monogamie
Aangezien monogamie niet vanzelfsprekend is in het dierenrijk, kan dit ook voor de mens worden verondersteld. Toch is monogamie een kenmerkend aspect binnen onze cultuur en staat zelfs in het Burgerlijk Wetboek vermeld dat je enkel maar met één persoon in het huwelijk verbonden kunt zijn.
In bepaalde culturen is het zelfs strafbaar om buiten het huwelijk intieme relaties aan te gaan, doch in andere juist weer verplicht. Met zekerheid kan worden vastgesteld dat er rondom het concept monogamie nog veel verwarring heerst en eenieder zal binnen een relatie zelf moeten bepalen wat monogamie voor hem of haar betekent. Waarmee ga je akkoord en wat is volstrekt uitgesloten? Een keuze die persoonlijk overwogen zal moeten worden, als je een monogame relatie wilt laten slagen.